baslik gorsel

24 Nisan 2024

Canon EF 28-80mm f/3.5-5.6 USM, ilk olarak 1991 yılının ekim ayında Canon EOS 100 (Elan) analog gövdesinin kit lensi olarak piyasaya sürülmüş. Metal bayonet, halka tipi USM, FTM, mesafe ölçeği gibi o dönem için oldukça gelişmiş özelliklere sahipti. Lens maalesef 2 sene sonra yerini serinin ikinci modeline bırakmış.

 

Canon EF 28-80mm f/3.5-5.6 USM

Canon, 1991'den 1999'a kadar 28-80mm'nin 7 farklı versiyonunu piyasaya sürmüş. Bu ilk çıkan model gerek optik, gerekse mekanik olarak serinin en iyisi. Sonradan çıkan modellerde malzeme ve kalite maalesef giderek düşürülmüş (tıpkı EF 50mm f/1.8 modelinde olduğu gibi).  Bu nedenle ikinci el piyasasında bu odak aralığının en aranılan ama en nadir lenslerinden biri.


Yıllar içinde piyasaya sürülen farklı EF 28-80mm f/3.5-5.6 modelleri


Lensin Teknik Özellikleri:

 

Optik Yapısı: 9 grupta 10 element
Odak Aralığı: 28mm-80mm arası
Netleme Motoru: USM (Ultrasonic Motor)
En Düşük Diyafram: f/38
Maksimum Büyütme Oranı: 0,18x
En Yakın Odaklama Mesafesi: 0,5m
Diyafram Bıçak Sayısı:5
Filtre Çapı: 58mm
Fiziksel Ölçüler: 72mm çap - 77,5mm uzunluk
Ağırlık: 330gr


Gövde yapısı ve Ergonomi:


Lensin gövde yapısı sert ve kaliteli plastik dış gövde ile metal bayonetten oluşmakta. Lens Canon'da alışageldiğimiz içten netleme sistemine sahip olmadığı için netleme esnasında ön optiğin bulunduğu iç halka içeri/dışarı doğru hareket etmekte ve netleme esnasında dönmekte. Bu nedenle özellikle CPL filtre kullanmak oldukça zor bir hale geliyor. Lenste herhangi bir hava koşullarına karşı dayanıklılık özelliği bulunmamakta. Öte yandan lensin arka optiği lensin arka kısmını tamamen kapattığı için zum ve netleme esnasında lens içinden sensör üzerine herhangi bir toz geçişine engel oluyor. Zum ve netleme halkaları çok az zorlayarak dönmekte.

 

Optik Tasarım:

Lenste bir adet asferik element kullanılmış, onun dışında oldukça sade bir optik tasarıma sahip.

 

Optik Performans:

Lens tüm odak aralıklarında standart bir performansa sahip. Ne jilet gibi keskin ne de soft, ancak keskin tarafa daha yakın. En iyi sonuçlar için tüm odak mesafelerinde 1/3 stop kısmakta fayda var. Lensin en büyük sorunu güneşe doğru yapılan çekimlerde oluşan mercek yansımaları.

 

Canon 5D Mark II ile yapılan Reikan Focal test sonuçları şu şekilde:


28mm

50mm

80mm

Netleme Performansı:

USM sayesinde oldukça hızlı ve sessiz netleme yapılabiliyor. Aynı zamanda FTM (eş zamanlı elle netleme) özelliği de destekleniyor. Yeterli ışık koşullarında AF iyi bir başarım oranına sahip.

Özet Olarak:

Oldukça eski bir lens olmasına karşın FF bir gövdeniz varsa ve uygun fiyatlı bir tak-gez lens arıyorsanız ikinci el piyasasındaki iyi seçeneklerden biri. Küçük boyutları ve hafifliğiyle aynasızlarda da kullanılabilecek bir lens kuşkusuz. Tabi aynı odak aralığında kendisinden sonra piyasaya sürülen birçok farklı model olunca hemen ismine atlamamakta fayda var. Öte yandan bu aralıktaki bence asıl rakipleri olan EF 24-85mm f/3.5-4.5 USM ile EF 28-135mm f/3.5-5.6 IS USM'nin gerisinde kaldığını da belirtmek gerekir. Onlara karşı tek avantajı fiyatı.

+ Sağlam gövde
+ Hızlı ve isabetli USM netleme
+ Oldukça küçük ve hafif

- Biraz daha keskin olabilirdi
- Ön optiğin netleme esnasında dönmesi nedeniyle CPL filtre kullanmak zor
- Güneşli günlerde mercek yansımaları oldukça fazla

12 Eylül 2023

Teledönüştürücüler, imaj kalitesinden fazla ödün vermeden odak uzaklığını arttırmak için kullanılan özel bir ekipman türü. Fotoğrafçılara, ellerindeki lensleri çok daha farklı özelliklerde kullanma imkanı sunmak gibi eşsiz bir etkiye sahipler. Lens üreticileri piyasaya sundukları çeşitli lenslerle uyumlu çalışacak şekilde tasarladıkları bu tür dönüştürücüler ile müşterilerine sundukları alternatifleri arttırmaktalar. Örneğin 200mm f/2.8 sahibi bir fotoğrafçı, 400mm'ye ihtiyacı olduğunda yeni bir lens alabilir veya farklı bir seçenek olarak daha uygun bir fiyata 2x teledönüştürücü alarak elindeki mevcut 200mm lensini 400mm f/5.6 olarak kullanabilir.

 

 

Canon'un Extender EF 2X modeli ilk olarak 1987 yılında piyasaya sunulmuş. 2001 yılında Mark II olarak güncellenmiş, 2010 yılında ise son versiyon olan Mark III halini almış.

Teknik Özellikleri:

Optik Yapısı: 5 grupta 9 element
Büyütme Çarpanı: 2x
Maksimum Büyütme Oranı Çarpanı: 2x
En Yakın Odaklama Mesafesi Çarpanı: 1x
Fiziksel Ölçüler: 72mm çap, 52,7mm uzunluk
Ağırlık: 325gr

Gövde yapısı ve Ergonomi:

Gövdesi standart bir Canon tele L sınıfı lensiyle birebir aynı kalitede; metal bir gövde kaplaması ve metal bayonetten oluşmakta. Gövde rengi L serisi tele lenslerin son versiyonlarıyla aynı tonda. Lensin bayonet kısmındaki metal halka, Mark I ve II'ye oranla daha fazla vida ile sabitlendiğinden bu kısımdaki dayanıklılığın arttırıldığı söylenebilir.


Mark I (solda) ve Mark III (sağda)

Lensin bayonet kısmında hava koşullarına karşı direnç özelliği sağlayan özel bir siyah bant bulunmakta.


Optik Tasarım:

Mark III'ün optik tasarımı Mark I ve II'ye oranla ciddi şekilde değiştirilmiş. Öte yandan yine herhangi bir özel element kullanılmamış.


 
Yukarıdaki şemada görülen 9 element, teledönüştürücünün birlikte kullanıldığı lenste 2 stopluk bir ışık kaybına yolaçmakta.

Optik Performans:

Teledönüştürücüler yapıları gereği odak uzaklığı ile birlikte lenste bulunan çeşitli olumsuzlukları da arttırırlar. Bunlardan başlıcaları ışık ve keskinlik kaybı ile renk sapmaları gibi sorunlardır. Öte yandan birlikte kullanıldıkları lenslerde fazladan köşe kararmasına yolaçmazlar.

Canon Extender EF 2X III'ün ne kadar keskinlik kaybına yolaçtığını EOS RP'de Canon EF 70-200mm f/4 L IS USM örneğinde incelediğimizde şu şekilde bir sonuçla karşılaşıyoruz:

200 (TC'siz), 280 (1.4X III) ve 400mm(2X I ve III) performansları

Görüldüğü üzere 2X III modeli, farkedilebilir olsa da 1.4X III'den sonra oldukça az bir keskinlik kaybına yol açmakta. Oysa 2X I modeli burada ciddi bir şekilde geride kalmış durumda. Test çekimlerine baktığımda buradaki farkın özellikle 2X I'deki kontrast kaybından ortaya çıktığını söyleyebilirim.

Sonuç olarak 2X teledönüştürücüler için genel kural; sadece son derece keskin lenslerde kullanılmasının faydalı olacağı şeklinde. Öteki türlü keskinlik yönünden zayıf lenslerde elde edilecek sonuçlar kabul edilebilir seviyelerin altında kalabilir.

Netleme ve IS Performansı:

Canon'un 2x teledönüştürücüsü birlikte kullanıldığı lenste 2 stopluk bir ışık kaybına yolaçmakta. Bu da örneğin f/4 diyaframlı bir lensimizin 2x teledönüştürücü ile f/8 haline gelmesi demek. DSLR açısından bakarsak, günümüzde sadece üst sınıf gövdeler ile son çıkan bazı orta sınıf gövdeler f/8 diyaframda AF yapabiliyor, bunların da çok azı f/8'de tüm AF noktalarını kullanabiliyor. Oysa aynasız gövdeler tarafında çok farklı bir durum söz konusu; Dual Pixel AF sistemine sahip aynasız gövdeler f/11'de neredeyse tüm AF noktalarında otomatik netleme yapabiliyor. Bu sayede f/5.6 diyaframa sahip bir tele lenste AF yeteneği kaybedilmeden 2x teledönüştürücü kullanılabiliyor.

Extender EF 2X, birlikte kullanıldığı USM lenslerde farkedilebilir miktarda bir AF hızı kaybına yolaçıyor. İnternette çeşitli incelemelerde bu oran %75 olarak belirtilmiş, ancak Canon bunun zaten bilinçli olarak bu şekilde çalışacak şekilde tasarlandığını belirtmekte. USM tipi AF motorları oldukça hızlı olduğundan yaşanan hız kaybında bile çoğunlukla kullanışlı seviyelerde kalmaya devam ediyor. Yapmış olduğum çeşitli havacılık fuarı çekimlerinde AF hızı uzaktan uçan akrobasi gruplarına yetişebilirken yakınımızdan geçen bir F16'yı yakalamada yetersiz kalmaktaydı. Aynı şekilde inen veya kalkan uçakları takipte yeterli hızda olduğunu belirtmeliyim.

Canon Extender EF 2X, çoğu lenste IS sistemlerinin kullanılmasını engellemiyor veya çalışmasında herhangi bir olumsuz etkiye sebep olmuyor. Öte yandan bazı lenslerde IS sisteminin sadece f/8 değerinde çalışması gibi kısıtlayıcı bir etkiye sahip.

Özet Olarak:

Elimizdeki mevcut lensleri çok daha fazla odak uzaklığında kullanabilme imkanı şüphesiz ki biz fotoğrafçılara çok büyük esneklikler sağlamakta. Öte yandan bu sistemin ışık, imaj kalitesi ve AF hızı kaybı gibi bazı dezavantajları da var. Yine de genel bir kanı olarak elinizdeki lens ne kadar keskinse teledönüştürücü kullanımı kaynaklı keskinlik kaybını o kadar az hissediyorsunuz. Mark III, kendisinden önceki I ve II modellerine oranla oldukça geliştirilmiş ve çıtayı en üst seviyeye taşımış.

+ Gövde kalitesi
+ Birlikte kullanıldığı lense fazla ağırlık eklemiyor
+ Uyumlu olduğu lenslerin bir parçasıymış gibi görünmekte
+ Fazla imaj kalitesi kaybına yolaçmadan uygun fiyata odak uzaklığı artışı sağlaması
+ Hava koşullarına dirençli lenslerin bu özelliğini tamamlayıcı etkiye sahip

- Köşelerde bir miktar renk sapmalarına yolaçabiliyor
- AF hızında hissedilebilir düzeyde düşüşe yolaçması
- AF isabetinde bir miktar kayıp söz konusu

8 Eylül 2023

Teledönüştürücüler, imaj kalitesinden fazla ödün vermeden odak uzaklığını arttırmak için kullanılan özel bir ekipman türü. Fotoğrafçılara, ellerindeki lensleri çok daha farklı özelliklerde kullanma imkanı sunmak gibi eşsiz bir etkiye sahipler. Lens üreticileri piyasaya sundukları çeşitli lenslerle uyumlu çalışacak şekilde tasarladıkları bu tür dönüştürücüler ile müşterilerine sundukları alternatifleri arttırmaktalar. Örneğin 200mm f/2.8 sahibi bir fotoğrafçı, 300mm'ye ihtiyacı olduğunda yeni bir lens alabilir veya farklı bir seçenek olarak daha uygun bir fiyata 1.4x teledönüştürücü alarak elindeki mevcut 200mm lensini 280mm f/4 olarak kullanabilir.



 
Canon'un Extender EF 1.4X modeli ilk olarak 1988 yılında piyasaya sunulmuş. 2001 yılında Mark II olarak güncellenmiş, 2010 yılında ise son versiyon olan Mark III halini almış. 

Lensin Teknik Özellikleri:

Optik Yapısı: 3 grupta 7 element
Büyütme Çarpanı: 1,4x
Maksimum Büyütme Oranı Çarpanı: 1,4x
En Yakın Odaklama Mesafesi Çarpanı: 1x
Fiziksel Ölçüler: 72mm çap - 27,2mm uzunluk
Ağırlık: 225gr

Gövde yapısı ve Ergonomi:

Gövdesi standart bir Canon tele L sınıfı lensiyle birebir aynı kalitede; metal bir gövde kaplaması ve metal bayonetten oluşmakta. Gövde rengi L serisi tele lenslerin son versiyonlarıyla aynı tonda. Lensin bayonet kısmındaki metal halka, Mark I ve II'ye oranla daha fazla vida ile sabitlendiğinden bu kısımdaki dayanıklılığın arttırıldığı söylenebilir.

Lensin bayonet kısmında hava koşullarına karşı direnç özelliği sağlayan bir özel bant bulunmakta.

Optik Tasarım:

Mark III'ün optik tasarımı Mark I ve II'ye oranla ciddi şekilde değiştirilmiş. Öte yandan yine herhangi bir özel element kullanılmamış.

Yukarıdaki şemada görülen 7 element, teledönüştürücünün birlikte kullanıldığı lenste 1 stopluk bir ışık kaybına yolaçmakta. 2X teledönüştürücüde daha fazla element bulunması nedeniyle 2 stopluk bir ışık kaybına yolaçtığını da ekleyelim.

Optik Performans:

Teledönüştürücüler yapıları gereği odak uzaklığı ile birlikte lenste bulunan çeşitli olumsuzlukları da arttırırlar. Bunlardan başlıcaları ışık ve köşelerdeki keskinlik kaybı ile renk sapmaları gibi sorunlardır. Öte yandan birlikte kullanıldıkları lenslerde fazladan köşe kararmasına yolaçmazlar.

Canon Extender EF 1.4X III'ün ne kadar keskinlik kaybına yolaçtığını Canon EF 70-200mm f/4 L IS USM örneğinde incelediğimizde şu şekilde bir sonuçla karşılaşıyoruz:
 


Yukarıdaki tabloyu rakamsal olarak ifade etmek gerekirse; merkezde teledönüştürücüsüz 200mm ile (Mk. III) teledönüştürücülü 280mm arasındaki keskinlik farkı şu şekilde:

f/5.6: % 7,88
f/6.3: % 6,97
f/7.1:  % 5,93
f/8:    % 4,59
f/9:    % 3,87
f/10:  % 4,26

Bu oranlara göre en açık diyaframda bir miktar kayıp görünse de bir stopluk kısmayla neredeyse farkedilebilir bir etki kalmıyor. Yine de köşelerde bir miktar renk sapması artışı ile keskinlik kaybı söz konusu.
 
İlginç bir sonuç da 1.4x teledönüştürücünün Mk. I ve III versiyonları arasında performans olarak pek fark olmaması, hatta Mk. I modelinin optik tasarımının testte kullanılan EF 70-200mm f/4 L IS USM için ayarlanmış olması nedeniyle bir tık daha iyi sonuç aldığı görülmekte. Tabii ki fark kağıt üzerinde, gözle bakıldığında Mk. III'ün özellikle kenar ve köşelerde daha iyi sonuç verdiği farkedilebiliyor. Aynı şekilde Mk. III'te daha az yansıma ve mor saçaklanma oluşmakta.
 
Yukarıdaki örnekten de görüleceği üzere keskin bir lenste kullanıldığında ortaya çıkan kayıplar düşük seviyelerde. Öte yandan çok keskin olmayan bir lenste çok farklı bir performans ortaya çıkıyor:
 

Her ne kadar resmi olarak desteklenmese de EF 1.4X teledönüştürücü, EF 35-350mm f/3.5-5.6 L USM ile kullanılabiliyor. Ancak bu tür bir lenste yaşanan performans kaybı oldukça fazla. Yine aradaki farka rakamsal olarak göz atarsak:

f/8: % 26,25
f/9: % 22,07
f/10:  % 19,73
f/11:    % 16,55
f/13:    % 13,32
f/14:  % 11,18
 
Netleme ve IS Performansı:

Canon'un 1.4x teledönüştürücüsü birlikte kullanıldığı lenste 1 stopluk bir ışık kaybına yolaçmakta. Bu da örneğin f/4 diyaframlı bir lensimizin 1.4x teledönüştürücü ile f/5.6 haline gelmesi demek. Günümüzde aynasız gövdeler artık f/8 hatta f/11 diyaframda bile AF yapabiliyor, yine de bu tür ekipman kullanmaya karar vermeden önce elinizdeki DSLR gövdenin ve lenslerin ışık kaybı nedeniyle AF yapamaz hale gelmeyeceğinden emin olmakta fayda var. Ayrıca sahip olduğunuz gövde f/8'de AF yapabiliyor olsa da bazı AF noktalarınızın bu değerde çalışmayabileceği de dikkate alınmalı.

Extender EF 1.4X III, birlikte kullanıldığı USM lenslerde farkedilebilir miktarda bir AF hızı kaybına yolaçıyor. İnternette çeşitli incelemelerde bu oran %50 olarak belirtilmiş, yine de USM'li bir lens neredeyse saliselik hızlarda çalıştığı için bu çok büyük bir gecikmeye de yolaçmıyor. Öte yandan AF isabeti yönünden de bir miktar etkisi bulunmakta.

Canon Extender EF 1.4X III, lenslerdeki IS sistemlerinin kullanılmasını engellemiyor veya çalışmasında herhangi bir olumsuz etkisi bulunmuyor. Öte yandan 2x teledönüştürücü kullanımı bazı lenslerdeki IS sisteminin sadece f/8 değerinde çalışması gibi kısıtlayıcı bir etkiye sahip.
 
Mk. III'te bulunan dijital devreler sayesinde özellikle uyumlu yeni nesil tele lenslerde çok daha iyi AF hızı ve başarımı söz konusu.

Uyumlu Lensler:

Canon'un 1.4 ve 2x teledönüştürücüleri, ön kısımlarındaki optik çıkıntı nedeniyle sadece belli tele lenslerde kullanılabiliyor. Uyumlu lenslerde ayrıca fazladan üç elektronik temas noktası bulunuyor, bunlar doğru diyafram değerini gövdeye iletmekte.

Teleconverter ile uyumlu olduğu belirtilmiş her lensin yeni versiyonlarının da teorik olarak bu model ile uyumlu olacağı düşünülebilir. Her ne kadar teledönüştürücüler isimlerinden de anlaşılacağı üzere tele lenslerle kullanılmak üzere tasarlanmış olsa da Canon'un TS-E (tilt-shift) lensleriyle de uyumlu.

Özet Olarak:

Elimizdeki mevcut lensleri çok daha fazla odak uzaklığında kullanabilme imkanı şüphesiz ki biz fotoğrafçılara çok büyük esneklikler sağlamakta. Öte yandan bu sistemin ışık, imaj kalitesi ve AF hızı kaybı gibi bazı dezavantajları da var. Yine de genel bir kanı olarak elinizdeki lens ne kadar keskinse teledönüştürücü kullanımı kaynaklı keskinlik kaybını o kadar az hissediyorsunuz.

+ Gövde kalitesi
+ Birlikte kullanıldığı lense fazla ağırlık eklemiyor
+ Uyumlu olduğu lenslerin bir parçasıymış gibi görünmekte
+ Fazla imaj kalitesi kaybına yolaçmadan uygun fiyata odak uzaklığı artışı sağlaması

- Özellikle köşelerde az da olsa bir miktar keskinlik kaybı
- Köşelerde bir miktar renk sapmalarına yolaçabiliyor
- AF hızında hissedilebilir düzeyde düşüşe yolaçması
- AF isabetinde bir miktar kayıp söz konusu


12 Mart 2023

Samyang 1972'de kurulmuş eski bir optik üreticisi, ancak 2009 yılında öylesine etkili bir yenilenme sürecine girdi ki günümüzde önemli lens üreticilerinden biri haline geldi. Bunu da şüphesiz son derece uygun fiyata oldukça yüksek performans veren lenslerine borçlular. Bu modellerden günümüzde balıkgözü dendiği zaman akla ilk gelen lenslerden biri olan 8mm f/3.5 sadece crop sensörlü gövdelerle uyumluydu. Samyang, FF sensörlü gövdeler için balıkgözü olarak 12mm f/2.8 ED AS NCS'yi piyasaya sunmuş.
 
Samyang 12mm f/2.8 ED AS NCS
Samyang 12mm f/2.8 ED AS NCS de tıpkı 8mm f/3.5 gibi "stereografik projeksiyon"a sahip. Bu tür projeksiyona sahip balıkgözü lenslerde kenarlardaki geometrik bozulmalar en az seviyede bulunuyorlar. Aynı zamanda "circular" olmadığı için de sadece küresel bir görüntü yerine sensörün tamamına görüntü iletebiliyor.

Lensin Teknik Özellikleri:

Optik Yapısı: 8 grupta 12 element
Odak Aralığı: 12mm
Netleme: Manuel
En Düşük Diyafram: f/22
En Yakın Odaklama Mesafesi: 0,2m
Diyafram Bıçak Sayısı: 7
Görüş Açısı: 180˚ (FF)
Fiziksel Ölçüler: 77,3mm çap - 72,7mm uzunluk
Ağırlık: 515gr

Gövde yapısı ve Ergonomi:

Lensin gövdesi alüminyum alaşım iskeleti saran sert ve kaliteli plastik dış malzeme ile metal bayonetten oluşuyor. Netleme halkası zorlanmadan ve sürtme hissi olmadan dönmekte. Lenste hava koşullarına karşı herhangi bir koruma ve IS sistemi bulunmuyor. Lens normal boyutlarda ve hafif sayılır.

12mm f/2.8 kendi orijinal ön kapağıyla birlikte geliyor, taşıma ve saklama esnasında ön optiği çizilmeler vb. sorunlara karşı koruyabilmeniz için bu kapak oldukça önemli. Sonradan normal bir lens kapağı işinizi hiçbir şekilde görmeyecektir. 
 
Optik Tasarım:

Lenste 2 adet asferik element (ASP) ile 3 adet extra düşük dağılımlı element (ED) kullanılmış. Lenste "flare" ve "ghost" efektlerini en aza indirmek için ayrıca Nano Coating System (NCS) kaplaması da bulunmakta. Lensin ön kısmı neredeyse tamamen ön optikten oluşuyor.

 

Lensin MTF tablosuna gelirsek;
 
 
Lenste en açık diyafram değerinde kontrast merkezden köşelere oldukça yüksek seviyelerde. Çözünürlük ise merkezde çok iyi seviyelerde iken köşelere doğru kabul edilebilir seviyelere iniyor. f/8 diyafram değerinde kontrast merkezden kenarlara en üst seviyedeyken çözünürlük merkezde çok iyi ile köşelerde kabul edilebilir seviyeler arasında kalıyor.

Optik Performans (Saha Koşulları):
 
Reikan Focal yazılımı maalesef bu tür bir lens ile çekilen fotoğrafları analiz edemiyor. Öte yandan sahada gerçek koşullarda yapılan çekimlerde oldukça iyi sonuçlar vermekte. Genellikle diyaframı 5.6'ya ayarlayıp ekranda yakın bir nesneyi odakladığınızda lensin sunduğu inanılmaz geniş alan derinliği sayesinde neredeyse tüm sahne net alan içinde kalıyor. Bu nedenle AF motorunun eksikliğini hissetmeyeceğiniz ender lenslerden biri. 

Lensin keskiliği yanında sunduğu kontrast da yüksek seviyelerde.

Özet Olarak:

Balıkgözü lensler kullanım olarak oldukça keyifli ama biraz kısıtlı bir kullanım alanı sunuyorlar. Bu nedenle ekipman olarak sık kullanmayacağınız ama mutlaka olmasını isteyeceğiniz bir tür olan balıkgözü için fazla ödeme yapmak istemiyorsanız Samyang sayesinde uygun bir fiyata bu tür bir eksiğinizi giderebilirsiniz. 

+ Uygun fiyat
+ Normal boyutlarda ve hafif sayılabilecek gövde
+ Stereografik projeksiyona sahip tasarım
+ f/5.6'dan itibaren iyi seviyede keskinlik
+ 180˚'ye varan görüş açısı
+ Netlemeye gerek bırakmayacak kadar geniş alan derinliği
+ Çıkarılabilir parasoley

- Kalite kontrolle ilgili bir takım küçük sorunlar yaşanabiliyor
- Lenste standart filtrelerin kullanılamaması, özel tip kare filtre sistemlerinin lensten bile pahalı olması.

Teledönüştürücüler, imaj kalitesinden fazla ödün vermeden odak uzaklığını arttırmak için kullanılan özel bir ekipman türü. Fotoğrafçılara, ellerindeki lensleri çok daha farklı özelliklerde kullanma imkanı sunmak gibi eşsiz bir etkiye sahipler. Lens üreticileri piyasaya sundukları çeşitli lenslerle uyumlu çalışacak şekilde tasarladıkları bu tür dönüştürücüler ile müşterilerine sundukları alternatifleri arttırmaktalar. Örneğin 200mm f/2.8 sahibi bir fotoğrafçı, 400mm'ye ihtiyacı olduğunda yeni bir lens alabilir veya farklı bir seçenek olarak daha uygun bir fiyata 2x teledönüştürücü alarak elindeki mevcut 200mm lensini 400mm f/5.6 olarak kullanabilir.

Canon EF 2X Extender
Canon 1987 yılında EF sistemine geçiş yaptıktan hemen sonra ilk beyaz L sınıfı lensi olan EF 300mm f/2.8 L USM'yi ve bununla uyumlu olarak 2x teledönüştürücü modeli olan Extender EF 2X'i piyasaya sunmuş. 

Teknik Özellikleri:

Optik Yapısı: 5 grupta 7 element
Büyütme Çarpanı: 2x
Maksimum Büyütme Oranı Çarpanı: 2x
En Yakın Odaklama Mesafesi Çarpanı: 1x
Fiziksel Ölçüler: 67,6mm çap
Ağırlık: 240gr

Gövde yapısı ve Ergonomi:

Gövdesi standart bir Canon tele L sınıfı lensiyle birebir aynı kalitede; metal bir gövde kaplaması ve metal bayonetten oluşmakta. Gövde rengi döneminin beyaz L serisi lensleriyle aynı tonda. Extender EF 2X II de bu lenslerin sonradan çıkan Mark II modelleriyle aynı tonda olacak şekilde biraz daha beyaza yakın.

Lenste maalesef herhangi bir hava koşullarına karşı direnç özelliği bulunmuyor.

Optik Tasarım:

Teledönüştürücüde herhangi bir özel element kullanılmamış. Bu tasarımı Extender EF 2X II de neredeyse birebir kullanmakta ama onda daha iyi kaplamalar ve hava koşullarına karşı dayanıklılık bulunmakta.
Yukarıdaki şemada görülen 7 element, teledönüştürücünün birlikte kullanıldığı lenste 2 stopluk bir ışık kaybına yolaçmakta.

Optik Performans:

Teledönüştürücüler yapıları gereği odak uzaklığı ile birlikte lenste bulunan çeşitli olumsuzlukları da arttırırlar. Bunlardan başlıcaları ışık ve keskinlik kaybı ile renk sapmaları gibi sorunlardır. Öte yandan birlikte kullanıldıkları lenslerde fazladan köşe kararmasına yolaçmazlar.

Canon Extender EF 2X'in ne kadar keskinlik kaybına yolaçtığını EOS RP'de Canon EF 70-200mm f/4 L IS USM örneğinde incelediğimizde şu şekilde bir sonuçla karşılaşıyoruz:
 

Extender EF 1.4X'te kayıp oldukça az, öte yandan Extender EF 2X farkedilebilir seviyede bir kayba yol açmakta. Bu tablo aynı optik formülü kullanan Extender EF 2X II için de kısmen geçerli sayılır. Çok daha farklı ve yeni bir optik tasarıma sahip Extender EF 2X III ise aralarında en iyi sonuç vereni. Öyle ki the-digital-picture.com sitesinde yapılan testlerde EF 70-200mm f/4L IS USM +2X III'ün 400mm'de, RF 100-400mm f/5.6-8 IS USM'den daha iyi sonuç verdiği görülmekte.
 
Sonuç olarak 2X teledönüştürücüler için genel kural; sadece son derece keskin lenslerde kullanılmasının faydalı olacağı şeklinde. Öteki türlü keskinlik yönünden zayıf lenslerde elde edilecek sonuçlar kabul edilebilir seviyelerin altında kalabilir.

Netleme ve IS Performansı:

Canon'un 2x teledönüştürücüsü birlikte kullanıldığı lenste 2 stopluk bir ışık kaybına yolaçmakta. Bu da örneğin f/4 diyaframlı bir lensimizin 2x teledönüştürücü ile f/8 haline gelmesi demek. DSLR açısından bakarsak, günümüzde sadece üst sınıf gövdeler ile son çıkan bazı orta sınıf gövdeler f/8 diyaframda AF yapabiliyor, bunların da çok azı f/8'de tüm AF noktalarını kullanabiliyor. Oysa aynasız gövdeler tarafında çok farklı bir durum söz konusu; Dual Pixel AF sistemine sahip aynasız gövdeler f/11'de neredeyse tüm AF noktalarında otomatik netleme yapabiliyor. Bu sayede f/5.6 diyaframa sahip bir tele lenste AF yeteneği kaybedilmeden 2x teledönüştürücü kullanılabiliyor. 

Extender EF 2X, birlikte kullanıldığı USM lenslerde farkedilebilir miktarda bir AF hızı kaybına yolaçıyor. İnternette çeşitli incelemelerde bu oran %75 olarak belirtilmiş, ancak Canon bunun zaten bilinçli olarak bu şekilde çalışacak şekilde tasarlandığını belirtmekte. USM tipi AF motorları oldukça hızlı olduğundan yaşanan hız kaybında bile çoğunlukla kullanışlı seviyelerde kalmaya devam ediyor.

Canon Extender EF 2X, çoğu lenste IS sistemlerinin kullanılmasını engellemiyor veya çalışmasında herhangi bir olumsuz etkiye sebep olmuyor. Öte yandan bazı lenslerde IS sisteminin sadece f/8 değerinde çalışması gibi kısıtlayıcı bir etkiye sahip.

Özet Olarak:

Elimizdeki mevcut lensleri çok daha fazla odak uzaklığında kullanabilme imkanı şüphesiz ki biz fotoğrafçılara çok büyük esneklikler sağlamakta. Öte yandan bu sistemin ışık, imaj kalitesi ve AF hızı kaybı gibi bazı dezavantajları da var. Yine de genel bir kanı olarak elinizdeki lens ne kadar keskinse teledönüştürücü kullanımı kaynaklı keskinlik kaybını o kadar az hissediyorsunuz.

+ Gövde kalitesi
+ Birlikte kullanıldığı lense fazla ağırlık eklemiyor
+ Uyumlu olduğu lenslerin bir parçasıymış gibi görünmekte

- Farkedilebilir düzeyde keskinlik kaybı
- Köşelerde bir miktar renk sapmalarına yolaçabiliyor
- AF hızında hissedilebilir düzeyde düşüşe yolaçması
- AF isabetinde bir miktar kayıp söz konusu

15 Ocak 2023

SLR gövdelerin en önemli özelliği farklı ihtiyaçlara yönelik farklı lenslerin kullanılabiliyor oluşu şüphesiz. Ancak spor ve foto muhabirleri gibi gelişen olaylara hızlı bir şekilde reaksiyon göstermesi gereken meslek gruplarında lens değiştirirken bir anda ortaya çıkan önemli bir anı kaçırma riskiniz vardır. Bu nedenle ya farklı odak aralığına sahip lenslerin takılı olduğu birden çok gövde taşımanız gerekir veya bir gövde üzerinde ihtiyaç duyabileceğiniz tüm odak aralıklarına sahip tek bir lens. Öte yandan birden çok lensin kapsadığı açıya sahip bir zum lens tasarımı da oldukça zor bir iştir, özellikle de hesapların halen elle yapıldığı geçmiş yıllarda. Profesyonel alandaki bu geniş açıdan süper teleye kadar büyük bir odak aralığını kapsayan tek bir lens ihtiyacını gören Canon da bu konudaki çalışmalara ağırlık vermiş ve sonunda 1993 yılının ocak ayında EF 35-350mm f/3.5-5.6 L USM lensini tüm dünyaya tanıtmış. Lens, 2004 yılının haziran ayına kadar üretilmeye devam etmiş ve nihayetinde yerini EF 28-300mm f/3.5-5.6 L IS USM'ye bırakmış. EF 35-350mm piyasaya sürüldüğü ilk günden itibaren özellikle basın kuruluşlarının tartışılmaz demirbaşlarından biri haline gelmiş.
 
Lensin 35mm'deki en kompakt hali
Lensin 350mm'deki en uzun hali
 
Her ne kadar büyük ve ağır gibi görünse de kapsadığı odak aralığına eşdeğer taşımanız gereken prime ya da zum lenslerin bir çantada kapsayacağı hacmi ve ağırlığı hesap ettiğinizde aslında bu konuda bir fayda sağladığı bile düşünülebilir. İşin ilginç yanı, FF gövdelerde devamlı lens değiştirmek istemeyen genel maksat kullanıcıları için halihazırda piyasada bu konuda çözüm sunan ender modellerden biri olması zira üçüncü parti üreticiler dahil eşdeğer odak aralığını kapsayan alternatif lens modeli sayısı 3-4 adetten fazla değil.

Lensin Teknik Özellikleri:

Optik Yapısı: 15 grupta 21 element
Odak Aralığı: 35mm-350mm
Netleme Motoru: USM
En Düşük Diyafram: f/22-32
Maksimum Büyütme Oranı: 135mm'de 0,25x
En Yakın Odaklama Mesafesi: 0,6m
Diyafram Bıçak Sayısı: 8
Filtre Çapı: 72mm
Fiziksel Ölçüler: 85mm çap - 167,4mm uzunluk
Ağırlık: 1.385gr

Gövde yapısı ve Ergonomi:

Lensin dış gövdesi tamamen metal malzemeden imal edilmiş, hem bu metal malzeme hem de içinde barındırdığı 21 optik elementten dolayı standartların üzerinde bir ağırlığa sahip. Yine de f/2.8 diyaframlı bir 70-200mm'den daha hafif. Yüksek bir odak aralığına sahip olmasına rağmen "push-pull" tarzı bir zum mekanizması sayesinde hızla en geniş açıdan ultra teleye geçiş yapılabiliyor. Öte yandan bu sistemin lens (ve gövde) içine toz kaçmasına yol açtığını da belirtmek gerekir. Lens 35mm'de iken kısa boyutlarda ve kolay taşınabilir bir halde. 


Optik Tasarım:

Lenste 2 adet ultra düşük ışık dağılımlı element (UD) kullanılmış. Bunun dışında kompleks bir optik tasarıma sahip.

Lensin MTF tablosuna gelirsek; 

Lens 35mm'de f/3.5 diyafram değerinde kontrast yüksek seviyelerde ancak köşelere doğru standart seviyelere düşmeye başlıyor. Çözünürlük ise ortalamanın bir tık üzerinde ancak köşelere doğru kabul edilebilir seviyelerin altında kalıyor. 35mm'de f/8 diyafram değerinde kontrast merkezden kenarlara çok yüksek bir seviyedeyken çözünürlük, f/3.5'a göre toparlamasına rağmen merkezde iyi ile köşelerde ortalama seviyeler arasında kalıyor.

Lens 350mm'de geniş açıya göre biraz daha iyi bir performansa sahip. f/5.6'da kontrast merkezden köşelere çok yüksek seviyelerde, çözünürlük ise merkezde oldukça iyi ve köşelerde az bir kayba uğruyor. f/8 diyafram değerinde ise kontrast merkezden köşelere en yüksek değerine ulaşıyor, çözünürlük ise merkezde oldukça yüksek ve köşelerde az bir kayıp söz konusu.

Optik Performans (Sentetik Testler):

Lensin 5D Mark II'de Reikan Focal ile yapılan test sonuçları yukarıdaki Canon'un kendi MTF tablolarından hayli farklı. Genel itibariyle geniş açıda oldukça iyi, 100-160mm arası neredeyse eşit seviyede ama 35mm'den biraz geride. 200mm'den itibaren 350mm'ye doğru düzenli bir düşüş söz konusu. En iyi sonuçlar için özellikle 100mm-250mm arası en az f/8'de kullanmak şart:
 
35-350mm arası merkezi keskinlik grafiği (5D Mark II)

Başka bir 35-350mm lensini EOS RP'de Reikan Focal ile test ettiğimizde sonuçlar çok daha farklı çıkmakta. 35 ve 70mm'lerde lens biraz gerideyken 135mm'de en iyi durumda ve 350mm'ye doğru yavaşça performansı düşmeye başlıyor:

Farklı bir 35-350mm kopyasının EOS RP'de test sonuçları

Optik Performans (Saha Koşulları):
 
Sentetik testler her ne kadar lenslerle ilgili belli koşullarda veri sunsalar da sahadaki gerçek performanslar çok daha farklı olabiliyor. Bu lens de buna en güzel örneklerden. Yukarıdaki testte 350mm ölçümü için Reikan Focal yazılımının önerdiği test mesafesi 8-8,5m arasında. Bu mesafede yapılan test sonuçları biraz düşük çıksa da sahada gerçek çekim koşullarında 350mm ile çok daha uzak nesnelerin çekimleri yapıldığında lens çok daha yüksek bir performans ortaya koymakta.
 
Netleme Performansı:

Lens 1993 yılında piyasaya çıkmasına rağmen Canon'un bugün bile kullanmakta olduğu USM tipi bir AF motoruna sahip. USM sayesinde oldukça hızlı ve sessiz netleme yapılabiliyor. Aynı zamanda FTM (eş zamanlı elle netleme) özelliği de destekleniyor.

Özet Olarak:

Bu incelemenin yayınlandığı 2023 yılı itibariyle tam 30 sene önce piyasaya sürülmüş olmasına rağmen içerdiği USM gibi teknolojiler sayesinde günümüz gövdelerinde rahatlıkla kullanılabilmekte. Tek bir lens olarak ihtiyaç duyulan birçok odak aralığına cevap verebilecek düzeyde.

+ Hızlı ve isabetli USM netleme
+ Başka hiçbir lenste karşılaşamayacağınız oldukça geniş bir odak aralığı kapsamı; geniş açıdan teleye 10x zum
+ Son derece sağlam gövde yapısı
+ Yüksek imaj kalitesi (renk, kontrast vb özellikler bakımından)

- Boyutlarına oranla hafif sayılsa da standartların üzerinde bir ağırlığa sahip olması
- Tele olmasına rağmen lenste IS olmaması
- Farklı odak aralıklarında değişken diyafram değerleri sunması
- Telede hızlı bir lens olmaması
- Telede standart zum L serisi lenslerden keskinlik olarak geride kalması
- Canon'un kendi DPP yazılımı dahil birçok endsütri standardı RAW düzenleme uygulamasında dijital düzeltme profili bulunmamakta 
- Lens ve gövde içine toz almaya müsait "push-pull" tarzı zum sistemi

2 Ekim 2019

Teledönüştürücüler, imaj kalitesinden fazla ödün vermeden odak uzaklığını arttırmak için kullanılan özel bir ekipman türü. Fotoğrafçılara, ellerindeki lensleri çok daha farklı özelliklerde kullanma imkanı sunmak gibi eşsiz bir etkiye sahipler. Lens üreticileri piyasaya sundukları çeşitli lenslerle uyumlu çalışacak şekilde tasarladıkları bu tür dönüştürücüler ile müşterilerine sundukları alternatifleri arttırmaktalar. Örneğin 200mm f/2.8 sahibi bir fotoğrafçı, 300mm'ye ihtiyacı olduğunda yeni bir lens alabilir veya farklı bir seçenek olarak daha uygun bir fiyata 1.4x teledönüştürücü alarak elindeki mevcut 200mm lensini 280mm f/4 olarak kullanabilir.


Canon 1987 yılında EF sisteme geçiş yaptıktan hemen sonra ilk beyaz L sınıfı lensi olan EF 300mm f/2.8 L USM'yi ve bununla uyumlu olarak 2x teledönüştürücü modeli olan Extender EF 2X'i piyasaya sunmuş. Extender EF 1.4X ise hemen bir sene sonra, yanında 2 yeni beyaz L sınıfı lensle birlikte piyasaya giriş yapmış.

Lensin Teknik Özellikleri:

Optik Yapısı: 4 grupta 5 element
Büyütme Çarpanı: 1,4x
Maksimum Büyütme Oranı Çarpanı: 1,4x
En Yakın Odaklama Mesafesi Çarpanı: 1x
Fiziksel Ölçüler: 67,6mm çap - 27,3mm uzunluk
Ağırlık: 200gr

Gövde yapısı ve Ergonomi:

Gövdesi standart bir Canon tele L sınıfı lensiyle birebir aynı kalitede; metal bir gövde kaplaması ve metal bayonetten oluşmakta. Gövde rengi döneminin beyaz L serisi lensleriyle aynı tonda. Extender EF 1.4X II de bu lenslerin sonradan çıkan Mark II modelleriyle aynı tonda olacak şekilde biraz daha beyaza yakın.

Lenste maalesef herhangi bir hava koşullarına karşı direnç özelliği bulunmuyor.

Optik Tasarım:

Teledönüştürücüde herhangi bir özel element kullanılmamış. Bu tasarımı Extender EF 1.4X II de neredeyse birebir kullanmakta ama onda daha iyi kaplamalar ve hava koşullarına karşı dayanıklılık bulunmakta.


Yukarıdaki şemada görülen 5 element, teledönüştürücünün birlikte kullanıldığı lenste 1 stopluk bir ışık kaybına yolaçmakta. 2X teledönüştürücüde daha fazla element bulunması nedeniyle 2 stopluk bir ışık kaybına yolaçtığını da ekleyelim.

Optik Performans:

Teledönüştürücüler yapıları gereği odak uzaklığı ile birlikte lenste bulunan çeşitli olumsuzlukları da arttırırlar. Bunlardan başlıcaları ışık ve köşelerdeki keskinlik kaybı ile renk sapmaları gibi sorunlardır. Öte yandan birlikte kullanıldıkları lenslerde fazladan köşe kararmasına yolaçmazlar.

Canon Extender EF 1.4X'in ne kadar keskinlik kaybına yolaçtığını Canon EF 70-200mm f/4 L IS USM örneğinde incelediğimizde şu şekilde bir sonuçla karşılaşıyoruz:

Canon EF 70-200mm f/4 L IS USM + Canon Extender EF 1.4X
Yukarıdaki tabloyu rakamsal olarak ifade etmek gerekirse; merkezde teledönüştürücüsüz 200mm ile teledönüştürücülü 280mm arasındaki keskinlik farkı şu şekilde:

f/5.6: % 8,29
f/6.3: % 7,69
f/7.1:  % 5,00
f/8:    % 3,19
f/9:    % 2,64
f/10:  % 2,06

Bu oranlara göre en açık diyaframda bir miktar kayıp görünse de bir stopluk kısmayla neredeyse farkedilebilir bir etki bile kalmıyor. Yine de köşelerde bir miktar renk sapması artışı ile keskinlik kaybı söz konusu.

Netleme ve IS Performansı:

Canon'un 1.4x teledönüştürücüsü birlikte kullanıldığı lenste 1 stopluk bir ışık kaybına yolaçmakta. Bu da örneğin f/4 diyaframlı bir lensimizin 1.4x teledönüştürücü ile f/5.6 haline gelmesi demek. Günümüzde birçok orta ve üzeri sınıf gövde artık f/8 diyaframda AF yapabiliyor, yine de bu tür ekipman kullanmaya karar vermeden önce elinizdeki gövdenin ve lenslerin ışık kaybı nedeniyle AF yapamaz hale gelmeyeceğinden emin olmakta fayda var. Ayrıca sahip olduğunuz gövde f/8'de AF yapabiliyor olsa da bazı AF noktalarınızın bu değerde çalışmayabileceği de dikkate alınmalı.

Extender EF 1.4X, birlikte kullanıldığı USM lenslerde farkedilebilir miktarda bir AF hızı kaybına yolaçıyor. İnternette çeşitli incelemelerde bu oran %50 olarak belirtilmiş, yine de USM'li bir lens neredeyse saliselik hızlarda çalıştığı için bu çok büyük bir gecikmeye de yolaçmıyor. Öte yandan AF isabeti yönünden de bir miktar etkisi bulunmakta.

Canon Extender EF 1.4X, lenslerdeki IS sistemlerinin kullanılmasını engellemiyor veya çalışmasında herhangi bir olumsuz etkisi bulunmuyor. Öte yandan 2x teledönüştürücü kullanımı bazı lenslerdeki IS sisteminin sadece f/8 değerinde çalışması gibi kısıtlayıcı bir etkiye sahip.

Uyumlu Lensler:

Canon'un 1.4 ve 2x teledönüştürücüleri, ön kısımlarındaki optik çıkıntı nedeniyle sadece belli tele lenslerde kullanılabiliyor. Uyumlu lenslerde ayrıca fazladan üç elektronik temas noktası bulunuyor, bunlar doğru diyafram değerini gövdeye iletmekte.

Canon EF 135mm f/2L USM
Canon EF 180mm f/3.5L Macro USM
Canon EF 200mm f/1.8L USM
Canon EF 200mm f/2.0L IS USM
Canon EF 200mm f/2.8L II USM
Canon EF 300mm f/2.8L USM
Canon EF 300mm f/2.8L IS USM
Canon EF 300mm f/2.8L II IS USM
Canon EF 300mm f/4L USM
Canon EF 300mm f/4L IS USM
Canon EF 400mm f/2.8L USM
Canon EF 400mm f/2.8L II USM
Canon EF 400mm f/2.8L IS USM
Canon EF 400mm f/4 IS DO USM
Canon EF 400mm f/5.6L USM
Canon EF 500mm f/4L IS USM
Canon EF 500mm f/4.5L USM
Canon EF 600mm f/4L USM
Canon EF 600mm f/4L IS USM
Canon EF 800mm f/5.6L IS USM
Canon EF 1200mm f/5.6L USM
Canon EF 70–200mm f/2.8L IS USM
Canon EF 70–200mm f/2.8L IS II USM
Canon EF 70–200mm f/2.8L USM
Canon EF 70–200mm f/4L IS USM
Canon EF 70–200mm f/4L USM
Canon EF 100–400mm f/4.5–5.6L IS USM
Canon EF 100–400mm f/4.5–5.6L IS II USM

Teleconverter ile uyumlu olduğu belirtilmiş her yeni lensin de teorik olarak bu model ile uyumlu olacağı düşünülebilir. Her ne kadar teledönüştürücüler isimlerinden de anlaşılacağı üzere tele lenslerle kullanılmak üzere tasarlanmış olsa da Canon'un TS-E (tilt-shift) lensleriyle de uyumlu.

Özet Olarak:

Elimizdeki mevcut lensleri çok daha fazla odak uzaklığında kullanabilme imkanı şüphesiz ki biz fotoğrafçılara çok büyük esneklikler sağlamakta. Öte yandan bu sistemin ışık, imaj kalitesi ve AF hızı kaybı gibi bazı dezavantajları da var. Yine de genel bir kanı olarak elinizdeki lens ne kadar keskinse teledönüştürücü kullanımı kaynaklı keskinlik kaybını o kadar az hissediyorsunuz.

+ Gövde kalitesi
+ Birlikte kullanıldığı lense fazla ağırlık eklemiyor
+ Uyumlu olduğu lenslerin bir parçasıymış gibi görünmekte
+ Fazla imaj kalitesi kaybına yolaçmadan uygun fiyata odak uzaklığı artışı sağlaması

- Özellikle köşelerde farkedilebilir düzeyde keskinlik kaybı
- Köşelerde bir miktar renk sapmalarına yolaçabiliyor
- AF hızında hissedilebilir düzeyde düşüşe yolaçması
- AF isabetinde bir miktar kayıp söz konusu