Tair 3 PhS 300mm f/4.5

Tair eski ama kaliteli lensleriyle tanınan bir firma, örneğin Tair denince akla gelen ilk lenslerden biri bugün bile övgüyle sözedilen Tair 11A 135mm f/2.8'dir şüphesiz. Tair'in kaliteli lensleri yanında oldukça ilginç ve fotoğraf dünyasında eşine az rastlanan modelleri de mevcut, bunlardan en bilineni Tair 3 PhS 300mm f/4.5 ya da diğer bilinen adıyla "Photosniper". Bu lakabı, lensin aslen tek başına kullanılmak üzere değil de bir dipçik, kabza hatta tetik ile birlikte kullanılacak şekilde tasarlanması nedeniyle almış.

Lens 1953 yılından 2005 yılına kadar üretilmiş. Bu nedenle ikinci elde sık rastlanan modellerden.

Tam kurulu halde kullanmaya hazır bir Photosniper (© Runner1616)

Metal taşıma çantasında demonte halde bulunan Photosniper seti (© Lukasz Karolewski)

Lens ikinci el piyasasında genellikle tek başına satılıyor olsa da aslen bir set halinde bulunuyor. Metal taşıma çantası içinde Zenit analog fotoğraf makinası, Tair 3 PhS 300mm f/4.5 lens, dipçik, kabza, kauçuk parasoley ve çeşitli renk filtreler bulunuyor. Kısacası avm girişlerinde olduğu üzere herhangi bir güvenlik noktasından geçirmek istemeyeceğiniz herşey var içinde, tüm bunların birer fotoğraf ekipmanı olduğunu açıklamada yetersiz kalabilirsiniz :)

Lensin Teknik Özellikleri:

Optik Yapısı: 3 grupta 3 element

Odak Aralığı: 300mm

Netleme: Manuel

En Düşük Diyafram: f/22

En Yakın Odaklama Mesafesi: 3m

Diyafram Bıçak Sayısı: 16

Filtre Çapı: 72mm
Bayonet: m42

Fiziksel Ölçüler: 310mm uzunluk

Ağırlık: 1400gr

Gövde yapısı ve Ergonomi:

Lensin gövdesi tamamen metalden üretilmiş ve tank gibi, oldukça sağlam. Tabi bu durum ağırlığa da yansımış ve 1.4 kg ile ağır bir lens sayılır. Öte yandan lensin manuel netlemesini sağlayan gövdenin altındaki halka sert plastik bir dişliye bağlı ve bu dişliler maalesef aşınmaya müsait durumda.

Lensin 16 bıçaktan oluşan diyaframı ön optiklerin hemen arkasına yerleştirilmiş ve gövdenin ön kısmında yer alıyor. Lenste "preset" olarak tanımlanan bir manuel diyafram sistemi kullanılmış, bu sistem tıpkı günümüz elektronik diyaframları gibi çalışmakta. Örneğin EF sisteminde kamera deklanşöre basıldığı ana kadar diyaframı en açık halde tutuyor, deklanşöre bastığınız anda ayarlanmış olan değere kısmakta. Tair'deki sistemde de diyaframı gövde arkasında bulunan halka ile istediğiniz değere ayarlıyorsunuz ama diyafram en açık halinde kalmaya devam ediyor. Ne zaman ki Photosniper setindeki tetiğe basıyorsunuz, o anda tetik hem lensin altındaki metal bara vurarak diyaframı ayarladığınız değere kısıyor hem de lensin altından çıkan kablo ile filmli gövdede perdenin açılıp kapanmasını sağlıyor. 

Lensi adaptörle dijital makinelerde kullanmak yukarıda bahsettiğim işlevler nedeniyle biraz zahmetli, örneğin fotoğraf çekmeden önce bir parmağınızla lensin altındaki metal barı yukarı ittirerek diyaframın ayarladığınız değere kapanmasını sağlamanız gerekiyor.

Lensin netleme halkası da yine set halinde kullanım düşünülerek gövdenin altına alınmış. Böylece bir eliniz kabzada ve tetikteyken diğer elinizle gövdenin altından (tıpkı bir tüfek tutar gibi) kavrayabiliyorsunuz ve bu kavrama esnasında parmaklarınızla netleme yapmak oldukça kolay.

Tabi lensi adaptörle dijital makinelerde kullanmak istiyorsanız ya kabza kısmında makinenize uyacak şekilde modifikasyonlar yapmanız lazım ya da lensi gövde önünde tek başına kullanmalısınız.

Optik Tasarım:

Lens 3 elementten oluşan oldukça sade bir optik tasarıma sahip.

Lens için MTF tablosu yerine bir tür çözünürlük tablosu yayınlanmış ve oldukça yüksek bir seviye görülmekte. Öte yandan kontrast ile ilgili bir bilgi gösterilmediği için bu yüksek çözünürlüğün keskinliğe nasıl yansıdığı hakkında bir yorum yapmak yanlış olacaktır.

Optik Performans:

Kullandığım dönemden hatırladığım kadarıyla lens en açık diyaframda çok keskin değildi, bir miktar renk sapması da vardı. f/8'den itibaren hem yeterince keskin bir hale geliyordu hem de renk sapması, köşe kararması, vb sorunlar ortadan kalkmış oluyordu.

Özet Olarak:

Fotoğrafçılıkla hobi olarak ilgileniyorsanız ve farklı tadlar almak için ilginç lensler arıyorsanız tam size göre. Öte yandan her yerde rahatlıkla çıkarıp da kullanabileceğiniz bir set olmadığını da belirtmem lazım, hem kullanım anlamında hem de çok dikkat çekmesi yönünden. Ama sadece lens olarak sorun yaratmayacaktır.

+ Titreşim önlemek amacıyla tüfek kullanır gibi fotoğraf çekmek için iyi bir sistem

+ Son derece sağlam gövde

+ f/8'den itibaren yeterince keskin

- Büyük ve ağır bir lens

- 3m'den başlayan en düşük çekim mesafesi

- Set olarak şehir içinde kullanmaya pek uygun değil
- Arka optiğinde dijital sensörler için gerekli kaplamanın olmayışı