Canon Extender EF 1.4X III

Teledönüştürücüler, imaj kalitesinden fazla ödün vermeden odak uzaklığını arttırmak için kullanılan özel bir ekipman türü. Fotoğrafçılara, ellerindeki lensleri çok daha farklı özelliklerde kullanma imkanı sunmak gibi eşsiz bir etkiye sahipler. Lens üreticileri piyasaya sundukları çeşitli lenslerle uyumlu çalışacak şekilde tasarladıkları bu tür dönüştürücüler ile müşterilerine sundukları alternatifleri arttırmaktalar. Örneğin 200mm f/2.8 sahibi bir fotoğrafçı, 300mm'ye ihtiyacı olduğunda yeni bir lens alabilir veya farklı bir seçenek olarak daha uygun bir fiyata 1.4x teledönüştürücü alarak elindeki mevcut 200mm lensini 280mm f/4 olarak kullanabilir.

 

Canon'un Extender EF 1.4X modeli ilk olarak 1988 yılında piyasaya sunulmuş. 2001 yılında Mark II olarak güncellenmiş, 2010 yılında ise son versiyon olan Mark III halini almış. 

Lensin Teknik Özellikleri:

Optik Yapısı: 3 grupta 7 element

Büyütme Çarpanı: 1,4x

Maksimum Büyütme Oranı Çarpanı: 1,4x

En Yakın Odaklama Mesafesi Çarpanı: 1x

Fiziksel Ölçüler: 72mm çap - 27,2mm uzunluk

Ağırlık: 225gr

Gövde yapısı ve Ergonomi:

Gövdesi standart bir Canon tele L sınıfı lensiyle birebir aynı kalitede; metal bir gövde kaplaması ve metal bayonetten oluşmakta. Gövde rengi L serisi tele lenslerin son versiyonlarıyla aynı tonda. Lensin bayonet kısmındaki metal halka, Mark I ve II'ye oranla daha fazla vida ile sabitlendiğinden bu kısımdaki dayanıklılığın arttırıldığı söylenebilir.

Lensin bayonet kısmında hava koşullarına karşı direnç özelliği sağlayan bir özel bant bulunmakta.

Optik Tasarım:

Mark III'ün optik tasarımı Mark I ve II'ye oranla ciddi şekilde değiştirilmiş. Öte yandan yine herhangi bir özel element kullanılmamış.

Yukarıdaki şemada görülen 7 element, teledönüştürücünün birlikte kullanıldığı lenste 1 stopluk bir ışık kaybına yolaçmakta. 2X teledönüştürücüde daha fazla element bulunması nedeniyle 2 stopluk bir ışık kaybına yolaçtığını da ekleyelim.

Optik Performans:

Teledönüştürücüler yapıları gereği odak uzaklığı ile birlikte lenste bulunan çeşitli olumsuzlukları da arttırırlar. Bunlardan başlıcaları ışık ve köşelerdeki keskinlik kaybı ile renk sapmaları gibi sorunlardır. Öte yandan birlikte kullanıldıkları lenslerde fazladan köşe kararmasına yolaçmazlar.

Canon Extender EF 1.4X III'ün ne kadar keskinlik kaybına yolaçtığını Canon EF 70-200mm f/4 L IS USM örneğinde incelediğimizde şu şekilde bir sonuçla karşılaşıyoruz:

 

Yukarıdaki tabloyu rakamsal olarak ifade etmek gerekirse; merkezde teledönüştürücüsüz 200mm ile (Mk. III) teledönüştürücülü 280mm arasındaki keskinlik farkı şu şekilde:

f/5.6: % 7,88
f/6.3: % 6,97
f/7.1:  % 5,93
f/8:    % 4,59
f/9:    % 3,87
f/10:  % 4,26

Bu oranlara göre en açık diyaframda bir miktar kayıp görünse de bir stopluk kısmayla neredeyse farkedilebilir bir etki kalmıyor. Yine de köşelerde bir miktar renk sapması artışı ile keskinlik kaybı söz konusu.

 

İlginç bir sonuç da 1.4x teledönüştürücünün Mk. I ve III versiyonları arasında performans olarak pek fark olmaması, hatta Mk. I modelinin optik tasarımının testte kullanılan EF 70-200mm f/4 L IS USM için ayarlanmış olması nedeniyle bir tık daha iyi sonuç aldığı görülmekte. Tabii ki fark kağıt üzerinde, gözle bakıldığında Mk. III'ün özellikle kenar ve köşelerde daha iyi sonuç verdiği farkedilebiliyor. Aynı şekilde Mk. III'te daha az yansıma ve mor saçaklanma oluşmakta.

 

Yukarıdaki örnekten de görüleceği üzere keskin bir lenste kullanıldığında ortaya çıkan kayıplar düşük seviyelerde. Öte yandan çok keskin olmayan bir lenste çok farklı bir performans ortaya çıkıyor:

 

Her ne kadar resmi olarak desteklenmese de EF 1.4X teledönüştürücü, EF 35-350mm f/3.5-5.6 L USM ile kullanılabiliyor. Ancak bu tür bir lenste yaşanan performans kaybı oldukça fazla. Yine aradaki farka rakamsal olarak göz atarsak:

f/8: % 26,25
f/9: % 22,07
f/10:  % 19,73
f/11:    % 16,55
f/13:    % 13,32
f/14:  % 11,18

 

Netleme ve IS Performansı:

Canon'un 1.4x teledönüştürücüsü birlikte kullanıldığı lenste 1 stopluk bir ışık kaybına yolaçmakta. Bu da örneğin f/4 diyaframlı bir lensimizin 1.4x teledönüştürücü ile f/5.6 haline gelmesi demek. Günümüzde aynasız gövdeler artık f/8 hatta f/11 diyaframda bile AF yapabiliyor, yine de bu tür ekipman kullanmaya karar vermeden önce elinizdeki DSLR gövdenin ve lenslerin ışık kaybı nedeniyle AF yapamaz hale gelmeyeceğinden emin olmakta fayda var. Ayrıca sahip olduğunuz gövde f/8'de AF yapabiliyor olsa da bazı AF noktalarınızın bu değerde çalışmayabileceği de dikkate alınmalı.

Extender EF 1.4X III, birlikte kullanıldığı USM lenslerde farkedilebilir miktarda bir AF hızı kaybına yolaçıyor. İnternette çeşitli incelemelerde bu oran %50 olarak belirtilmiş, yine de USM'li bir lens neredeyse saliselik hızlarda çalıştığı için bu çok büyük bir gecikmeye de yolaçmıyor. Öte yandan AF isabeti yönünden de bir miktar etkisi bulunmakta.

Canon Extender EF 1.4X III, lenslerdeki IS sistemlerinin kullanılmasını engellemiyor veya çalışmasında herhangi bir olumsuz etkisi bulunmuyor. Öte yandan 2x teledönüştürücü kullanımı bazı lenslerdeki IS sisteminin sadece f/8 değerinde çalışması gibi kısıtlayıcı bir etkiye sahip.

 

Mk. III'te bulunan dijital devreler sayesinde özellikle uyumlu yeni nesil tele lenslerde çok daha iyi AF hızı ve başarımı söz konusu.

Uyumlu Lensler:

Canon'un 1.4 ve 2x teledönüştürücüleri, ön kısımlarındaki optik çıkıntı nedeniyle sadece belli tele lenslerde kullanılabiliyor. Uyumlu lenslerde ayrıca fazladan üç elektronik temas noktası bulunuyor, bunlar doğru diyafram değerini gövdeye iletmekte.

Teleconverter ile uyumlu olduğu belirtilmiş her lensin yeni versiyonlarının da teorik olarak bu model ile uyumlu olacağı düşünülebilir. Her ne kadar teledönüştürücüler isimlerinden de anlaşılacağı üzere tele lenslerle kullanılmak üzere tasarlanmış olsa da Canon'un TS-E (tilt-shift) lensleriyle de uyumlu.

Özet Olarak:

Elimizdeki mevcut lensleri çok daha fazla odak uzaklığında kullanabilme imkanı şüphesiz ki biz fotoğrafçılara çok büyük esneklikler sağlamakta. Öte yandan bu sistemin ışık, imaj kalitesi ve AF hızı kaybı gibi bazı dezavantajları da var. Yine de genel bir kanı olarak elinizdeki lens ne kadar keskinse teledönüştürücü kullanımı kaynaklı keskinlik kaybını o kadar az hissediyorsunuz.

+ Gövde kalitesi

+ Birlikte kullanıldığı lense fazla ağırlık eklemiyor

+ Uyumlu olduğu lenslerin bir parçasıymış gibi görünmekte

+ Fazla imaj kalitesi kaybına yolaçmadan uygun fiyata odak uzaklığı artışı sağlaması

- Özellikle köşelerde az da olsa bir miktar keskinlik kaybı

- Köşelerde bir miktar renk sapmalarına yolaçabiliyor

- AF hızında hissedilebilir düzeyde düşüşe yolaçması

- AF isabetinde bir miktar kayıp söz konusu